Nguyễn Minh Hiện và cs. Bệnh viện 103
Tóm tắt: 76 bệnh nhân nhồi máu não (nam: 65,8%; nữ 34,2%) được điều trị tại khoa Đột quỵ BV 103 từ tháng 5-2007 đến tháng 3 -2008. Các bệnh nhân được chia làm 2 nhóm nghiên cứu: nhóm 1 (38BN), điều trị phác đồ nhồi máu não kinh điển và Nattospes 300FU uống 6 viên/ngày, nhóm 2 (38BN) chỉ điều trị với phác đồ nhồi máu não kinh điển. Thời gian điều trị 21 ngày. Kết quả: ở nhóm 1 có sự cải thiện triệu chứng lâm sàng và hồi phục tốt hơn nhóm 2. Ở nhóm điều trị Nattospes không làm thay đổi đụng cầm máu, nhưng có khuynh hướng giảm đông. Không ghi nhận được trường hợp nào có tác dụng phụ đáng kể.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Đột quỵ có 2 thể nhồi máu não và chảy máu não. Tỷ lệ đột quỵ nhồi máu não khoảng 80% - 85%, đột quỵ chảy máu khoảng 15 - 20 %. Đột quỵ não là cấp cứu y tế khẩn cấp, điều trị phải đạt được 2 mục tiêu là: Hạn chế các mô não bị tổn thương cấp; Ngăn chặn và phục hồi các tổn thương thần kinh sau đột quỵ.
Cho đến nay, nguyên tắc điều trị đột quỵ nhồi máu cấp đã tương đối thống nhất: hồi sức tích cực thần kinh, dùng thuốc tiêu huyết khối, thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc chống đông, thuốc bảo vệ thần kinh, tập phục hồi chức năng sớm. Tuy nhiên, việc tìm kiếm các thuốc điều trị có hiệu quả cao hơn, giá thành rẻ, có khả năng sản xuất được trong nước vẫn hết sức cần thiết với chúng ta.
Chế phẩm Nattospes mà thành phần là nattokinase, một loại enzym được chiết xuất từ đậu tương lên men. Đây là sản phẩm từ thiên nhiên có tác dụng phòng và phá các cục máu đông (tiêu hủy fibrin) tác nhân cơ bản gây đột quỵ nhồi máu não. Sản phẩm mới được đưa vào Việt Nam, chưa có công trình nào nghiên cứu tác dụng điều trị đột quỵ thiếu máu của Nattospes.
Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này nhằm 2 mục tiêu:
Đánh giá hiệu quả lâm sàng của chế phẩm Nattospes trên bệnh nhân đột quỵ nhồi máu trong giai đoạn cấp.
Nhận xét sự thay đổi một số xét nghiệm đông cầm máu ở nhóm bệnh nhân nhồi máu não giai đoạn cấp được điều trị bằng chế phẩm Nattospes.
2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu:
- 76 bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não cấp nằm điều trị tại khoa Đột quỵ Bệnh viện 103 từ tháng 5 năm 2007 đến tháng 3 năm 2008.
Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân:
+ Lâm sàng: theo tiêu chuẩn của WHO 1990.
- Khởi phát đột ngột hoặc cấp tính. Có các triệu chứng thần kinh khu trú phù hợp với khu vực cấp máu của động mạch não chi phối, tồn tại trên 24h. Không có chấn thương sọ não.
+ Cận lâm sàng: Có hình ảnh nhồi máu trên phim CT scanner sọ não.
- Tiêu chuẩn loại trừ: Các bệnh nhân đang điều trị các thuốc đông cầm máu, thiếu máu cơ tim nặng, tiền sử đột quỵ , rối loạn nhịp tim, hoặc đột quỵ nhồi máu lớn, nhồi máu dưới lều tiểu não.
2.2. Phương pháp nghiên cứu: ngẫu nhiên, tiến cứu, mô tả có theo dõi.
2.2.1. Các bước tiến hành
- Bệnh nhân được khám kỹ lâm sàng theo mẫu bệnh án thống nhất.
- Số bệnh nhân được chia làm 2 nhóm :
Nhóm 1: Điều trị theo phác đồ nhồi máu não kinh điển và dùng thêm Nattospes 300FU uống 6 viên /ngày chia 3lần.
Nhóm 2: Điều trị theo phác đồ nhồi máu não kinh điển. (nhóm chứng).
Thời gian tien hành đợt điều trị là 3 tuần.
-Xét nghiệm: số lượng tiểu cầu, thời gian Howell, tỷ lệ prothrombin, fibrinogen, thời gian thromboplastin từng phần trước và sau điều trị 2 tuần.
- Đánh giá mức độ cải thiện lâm sàng trước và sau điều trị bằng các thang điểm: Henry, Orgogozo, Rankin.
- Nhận xét tình trạng đông cầm máu của bệnh nhân trước và sau điều trị bằng Nattospes.
- Theo dõi tác dụng phụ của Nattospes.
2.2.4.4. Số liệu nghiên cứu được xử lý theo các thuật toán thống kê bằng phần mềm SPSS 15.0
Hoàng Lan