Dược sĩ Thanh Hoa
Sau tai biến mạch máu não, rất nhiều người thay đổi tâm trạng đến mức khó nhận ra, thường là theo hướng tiêu cực. Sự thay đổi này có thể khiến những người xung quanh cảm thấy khó chấp nhận, đôi khi bối rối không biết phải giúp đỡ bằng cách nào. Nếu cũng đang trong hoàn cảnh như vậy thì mời bạn cùng tìm hiểu thông tin cụ thể trong bài viết dưới đây.
Tai biến mạch máu não là gì?
Tai biến mạch máu não (hay còn gọi đột quỵ não) là một bệnh lý nguy hiểm, xảy ra khi lưu lượng máu lên não đột ngột ngưng trệ. Bệnh được chia thành 2 thể là thiếu máu não cục bộ và chảy máu não.
- Tai biến thể thiếu máu não cục bộ: Tình trạng này xảy ra khi trong mạch máu xuất hiện các cục máu đông. Chúng di chuyển trong mạch máu và khi tới khu vực lòng mạch hẹp, nó kẹt lại, làm tắc mạch, ngăn cản máu lưu thông lên não.
- Tai biến thể chảy máu não: Tình trạng này nguy hiểm hơn nhiều so với thể thiếu máu não cục bộ, xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, máu tràn ra, thấm vào các mô não xung quanh và gây viêm, phù não.
Tính tình có thể thay đổi như thế nào sau tai biến mạch máu não?
Sau thời gian dài đối mặt với bệnh tật, nhiều bệnh nhân tai biến mạch máu não thay đổi tính cách theo hướng tiêu cực, vô tình khiến những người xung quanh trở nên mệt mỏi, chán nản theo. Dưới đây là những thay đổi thường gặp ở người bệnh tai biến mạch máu não:
Hung hăng
Một số bệnh nhân sau tai biến mạch máu não có thể trở nên dễ tức giận, hung hăng. Sự thay đổi này thường xảy ra ở những người mắc chứng “mất trí nhớ mạch máu” – tình trạng xảy ra khi tích tụ nhiều cơn tai biến nhỏ, dẫn đến tập hợp các chấn thương trên toàn bộ não, gây suy giảm trí nhớ, khả năng nhận thức và thay đổi hành vi.
Vô cảm
Sau tai biến mạch máu não, nhiều người trở nên vô cảm, không muốn chia sẻ với ai. Di chứng này có thể xảy ra do bán cầu não phải bị tổn thương, thường gây khó chịu cho những người xung quanh nhưng bản thân bệnh nhân không nhận thức được điều này.
Phủ nhận tai biến
Phủ nhận tai biến, hay còn gọi là chứng Anosognosia, một hội chứng mà người bệnh không nhận ra rằng, mình đã bị tai biến mạch máu não. Họ tự tin thái quá và trở nên ngạc nhiên khi được nhận bất kỳ sự chăm sóc y tế nào. Chính vì vậy, một số người mắc chứng Anosognosia từ chối điều trị và có động thái xua đuổi khi nhận được sự giúp đỡ.
Mất đi khiếu hài hước
Khiếu hài hước đòi hỏi sự sáng suốt và suy nghĩ nhanh. Tai biến mạch máu não có thể làm giảm sự hài hước của người bệnh. Một người trước đây vốn vui tính nhưng từ sau khi bị tai biến, họ có thể không vui đùa, hoặc không nhận ra và cũng không phản ứng với trò đùa của người khác nữa. Đây là di chứng khó phục hồi do nó xuất phát từ việc mất kỹ năng nhận thức.
Hay ghen tị
Trường hợp tai biến mạch máu não gây chấn thương vỏ não phải có thể gây ra một hội chứng hiếm gặp gọi là hội chứng Othello. Người mắc hội chứng này thường ghen tuông phi lý, đặc biệt là trong mối quan hệ yêu đương.
Thiếu trách nhiệm xã hội
Một số người sống sót sau tai biến mạch máu não có thể cư xử theo những cách được coi là không phù hợp với xã hội như: Lấy thức ăn từ đĩa của người lạ, xúc phạm người khác, thậm chí khỏa thân hay đại, tiểu tiện ở nơi công cộng. Người bệnh không hiểu rằng, những hành vi này là không thể chấp nhận được và cũng không có khả năng xin lỗi hay sửa sai. Di chứng tai biến mạch máu não này xảy ra do thùy trán bị tổn thương trong cơn tai biến.
Trầm cảm
Trầm cảm là sự thay đổi tính cách phổ biến nhất sau tai biến mạch máu não. Theo thống kê, có tới 60% những người sống sót sau tai biến mạch máu não bị trầm cảm nặng kéo dài.
Xem thêm: 4 nguyên nhân gây tai biến mạch máu não thường gặp ở người trẻ hiện nay
Làm gì để giúp người bệnh cải thiện tâm trạng sau tai biến mạch máu não?
Có rất nhiều trường hợp người thân cảm thấy buồn bã, chán nản khi chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não. Họ không hiểu tại sao người mình yêu quý trước đây rất hiền lành, tốt bụng mà bây giờ lại hung hăng, khó gần và khó hiểu đến vậy. Tuy nhiên, đừng vội buông bỏ mà hãy thông cảm, tiếp tục ở bên động viên họ. Bạn nên trao đổi với các chuyên gia tâm lý để giúp người thân sớm cải thiện tâm trạng. Hiện nay, phương pháp điều trị do di chứng này thường là kết hợp giữa trị liệu tâm lý và sử dụng thuốc chống trầm cảm theo toa.
Một điều quan trọng bạn cần nhớ là đôi khi, di chứng tinh thần xuất phát từ chính sự suy giảm về thể chất. Không ít bệnh nhân thay đổi tính tình vì họ chán ghét sự yếu đuối của bản thân, phủ nhận việc mình không thể đi lại, hoạt động như trước,… Vì vậy, ngoài việc trị liệu tâm lý, bạn nên hỗ trợ người thân trị liệu vật lý. Bên cạnh việc tham gia vào các lớp thực hành dưới sự hướng dẫn của chuyên gia, hãy khuyến khích người thân tích cực luyện tập, cải thiện tại nhà.
Bạn cũng có thể giúp người thân bằng cách hỗ trợ họ xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh tại nhà, cụ thể:
Chế độ sinh hoạt
Người bị tai biến cần tránh thức khuya, tranh cãi căng thẳng và đặc biệt là phải tránh xa các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia… Bên cạnh đó, nên tăng cường giao lưu, gặp gỡ người thân, bạn bè để tinh thần thoải mái hơn, tránh rơi vào trầm cảm sau tai biến mạch máu não.
Chế độ ăn uống
Người bị tai biến cần duy trì một chế độ ăn đủ chất, khoa học; Tránh đồ ăn mặn hoặc những thực phẩm nhiều cholesterol. Các món ăn của người bị tai biến mạch máu não nên được chế biến ở dạng mềm, lỏng như cháo, súp,… và nên chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa để không gây áp lực cho hệ tiêu hóa.
Xem thêm: 2 bài tập phục hồi chức năng sau tai biến mạch máu não
