Tăng huyết áp là bệnh lý thường gặp đang có xu hướng tăng nhanh trên toàn thế giới cũng như ở Việt Nam và tỷ lệ mắc bệnh rất cao ở những người lớn tuổi. Bệnh diễn biến thầm lặng, ít có các biểu hiện lâm sàng nên rất nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện được khi đã xảy ra các biến chứng (như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim...). Hơn nữa, dù được phát hiện và điều trị, tỷ lệ bệnh nhân tuân thủ điều trị còn thấp. Do vậy, cho đến nay hậu quả do bệnh tăng huyết áp để lại vẫn còn rất nặng nề. Việc hiểu biết về bệnh sẽ giúp phát hiện sớm bệnh, điều trị một cách đầy đủ và có hiệu quả nhằm hạn chế tối đa các biến chứng của bệnh.
Tăng huyết áp - bệnh lý thường gặp
- Việc điều trị tăng huyết áp phải đạt được 2 mục đích:
+ Phòng ngừa lâu dài các biến chứng của bệnh.
+ Nếu đã xảy ra các biến chứng thì điều trị tích cực chống tái phát và hạn chế tối đa tiến triển của bệnh.
- Muốn phòng ngừa lâu dài, cần phải tuân thủ một nguyên tắc quan trọng nhất: điều trị tăng huyết áp là một điều trị suốt đời, nghĩa là khi huyết áp đã hạ xuống mức bình thường, người bệnh vẫn phải tuân thủ nguyên tắc điều trị liên tục. Chỉ có tuân thủ chế độ điều trị thích hợp mới giảm được các tai biến do tăng huyết áp.
Nguyên tắc quan trọng nhất trong điều trị tăng huyết áp là điều trị lâu dài, suốt đời. Một số người bệnh thấy khỏe mạnh, sinh hoạt bình thường, huyết áp khá ổn định thì lại bỏ không uống thuốc. Cho đến khi xuất hiện trở lại các triệu chứng, biến chứng hoặc đo huyết áp thấy cao, lúc đó mới lại dùng thuốc. Điều trị như vậy sẽ không có tác dụng dự phòng được các biến chứng, có nghĩa là không có hiệu quả. Vì vậy, dù huyết áp có bình thường, dù cảm thấy khỏe mạnh, làm việc và sinh hoạt bình thường, thì người bệnh vẫn phải duy trì uống thuốc đều đặn, có như vậy mới đạt được mục đích điều trị như đã nêu trên.
Ngoài dùng các thuốc điều trị tăng huyết áp, một biện pháp khác cũng rất quan trọng, bắt buộc và song song với dùng thuốc đó là:
+ Từ bỏ các thói quen nguy hại: hút thuốc lá; uống nhiều rượu; thói quen ăn mặn; lười vận động.
+ Giảm cân nặng (nếu có thừa cân).
+ Tăng cường tập luyện thể lực (tùy theo khả năng thể lực của mỗi người mà có các biện pháp tập luyện thích hợp): tập đều đặn hàng ngày, mỗi ngày ít nhất 45 phút.
+ Chế độ ăn uống: giảm muối (lượng muối ăn không quá 6g muối/ngày). Hạn chế ăn mỡ động vật và các thức ăn giàu cholesterol (như phủ tạng động vật).
Đối với nhiều bệnh nhân tăng huyết áp nhẹ, chỉ việc thay đổi lối sống đã có thể làm cho huyết áp trở về bình thường.
+ Dùng các thuốc hạ huyết áp: gồm rất nhiều các nhóm thuốc khác nhau. Tùy mức độ tăng huyết áp cũng như giai đoạn của bệnh và sự nhạy cảm của từng cá nhân, các bác sĩ chuyên khoa tim mạch sẽ giúp người bệnh chọn lựa được các thuốc phù hợp nhất cho mỗi trường hợp bệnh nhân. Không có một công thức chung nào được áp dụng cho tất cả các bệnh nhân.