Nếu tăng huyết áp là “kẻ giết người thầm lặng” thì đột quỵ (tai biến mạch máu não) có thể coi là “phát súng cuối cùng” cướp đi tính mạng người bệnh.

Các chuyên gia nói gì? 

TS. BS. Nguyễn Chương: “Tai biến mạch máu não xuất hiện do rối loạn tuần hoàn não cấp tính. Đây là loại bệnh nặng, tỷ lệ tử vong cao và có nhiều di chứng. Nguy cơ gặp tai biến này rất lớn ở những người bị cao huyết áp” (Theo Sức khoẻ & Đời sống).

PGS-TS Đinh Thị Thu Hương: Tăng huyết áp là nguyên nhân chính (chiếm tới 80%) gây nên tình trạng tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ. Đặc biệt, tình trạng tai biến mạch máu não rất dễ xảy ra nếu người bệnh có sẵn bệnh lý đái tháo đường hoặc rối loạn chuyển hóa lipid (tăng mỡ máu) (Theo Hà Nội mới).

Vì sao tăng huyết áp dẫn đến đột quỵ?

Tăng huyết áp làm tăng áp lực thường xuyên của dòng máu lên trên thành mạch, làm cho thành mạch bị dãn dần ra và xuất hiện những tổn thương. Những tổn thương này xuất hiện ngày càng tăng cao (gặp trong những cơn cao huyết áp ác tính) có thể làm cho mạch máu bị vỡ ra, gây xuất huyết não. Nếu bị những tổn thương nhỏ, hệ thống tiểu cầu và các sợi fibrin sẽ đến để vá lại vết thương, hình thành các cục máu đông, cộng thêm tình trạng rối loạn mỡ máu, thừa cholesterol thường gặp ở những người cao huyết áp làm cho thành mạch bị dày lên, lâu dần dẫn đến bít tắc các mạch máu não đều làm ngừng trệ việc cung cấp máu, gây ra thiếu máu cục bộ tại não (nhồi máu não) và xuất hiện những triệu chứng lâm sàng mà người ta gọi là đột quỵ.

Người bị TBMMN do tăng huyết áp sẽ gặp phải rất nhiều di chứng đáng sợ như nói ngọng, méo mồm, mất trí nhớ hoặc nặng nề hơn như liệt nửa người, liệt toàn thân, bại não, sống thực vật …  cùng với đó là gánh nặng cho bản thân, gia đình và xã hội trong việc chăm sóc, điều trị.

Phòng ngừa đột quỵ ở người tăng huyết áp

Theo khuyến cáo, nếu giảm huyết áp được 5 mmHg sẽ giảm 10% nguy cơ đột quỵ. Do đó, để phòng ngừa đột quỵ, trước hết cần phải kiểm soát và điều trị tốt tăng huyết áp. Mức huyết áp tối ưu là 120/90 mmHg. Ngoài việc dùng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sỹ, người bệnh cũng cần điều chỉnh lối sống hợp lý như rèn luyện thể lực, không hút thuốc lá, không uống rượu bia, chế độ ăn ít muối, ít mỡ động vật…

Các vấn đề tim mạch khác như xơ vữa động mạch, huyết khối (cục máu đông) cũng cần được quan tâm, bởi đây là nguyên nhân chính dẫn tới nhồi máu não, chiếm tới 80% trường hợp đột quỵ. Hiện nay, các thuốc chống huyết khối như aspirin, clopidogrel… mới chỉ được cho người đã bị tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim để ngăn ngừa tái phát, chứ chưa được sử dụng lâu dài cho người bị tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa động mạch… để phòng tránh đột quỵ. Nguyên nhân là vì nhóm thuốc này có nguy cơ gây xuất huyết tiêu hoá (chảy máu dạ dày – tá tràng).