Theo số liệu thống kê bình quân mỗi năm trên cả nước có khoảng 200.000 người mắc bệnh tai biến mạch máu não, trong đó có 100.000 người tử vong. Số bệnh nhân may mắn qua được cũng trở thành gánh nặng của gia đình và xã hội vì những di chứng nặng nề.

Con số về tai biến mạch máu não tại Việt Nam

Con số "giật mình" ấy vừa được GS TS Lê Văn Thành, Chủ tịch Hội Phòng chống tai biến công bố tại Lễ phát động Ngày Đột quỵ thế giới tổ chức ngày 4/10/2011 tại TP Hồ Chí Minh.

Theo GS Thành, đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não là tình trạng bệnh lý biểu hiện bởi các triệu chứng thần kinh xảy ra đột ngột. “Vì một lý do nào đó, mạch máu não bị bít tắc lại, lập tức phía sau của vùng bít tắc các tế bào thần kinh bị hủy hoại một cách rất nhanh chóng chỉ trong một phút sẽ mất đi 2 triệu tế bào. Điều đó tương ứng với tổn thương cục bộ hệ thần kinh trung ương do rối loạn tuần hoàn não.”

Điều tra dịch tễ cho thấy, mỗi năm thế giới có khoảng 5 triệu người bị tai biến mạch máu não, là nguyên nhân gây tàn phế hàng đầu và là cấp cứu thường gặp nhất trong chuyên khoa Thần kinh. Riêng tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 người mắc mới chứng tai biến mạch máu não, làm chết khoảng 100.000 người. Số bệnh nhân hiện đang sống khoảng 486.000 người.

Tỷ lệ tử vong của đột quỵ đứng hàng thứ 3 sau tai biến của tim mạch, ung thư. Nguyên nhân tàn tật do tai biến mạch máu não có thể đứng hàng thứ nhất hoặc hàng thứ 2 trong mỗi quốc gia.

Một bệnh nhân bị đột quỵ dù không tử vong nhưng có thể bị tàn phế suốt đời nên sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Bệnh đột quỵ phần lớn xảy ra đối với những người uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, béo phì, lười vận động…

Để thoát khỏi nguy cơ mắc phải căn bệnh này, bác sĩ khuyến cáo người dân nên hạn chế đến mức thấp nhất những tác nhân gây hại nói trên.

Biện pháp phòng ngừa tai biến hiệu quả, kinh tế

Tai biến mạch máu não là căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng bệnh qua các biện pháp sau:

- Kiểm tra sức khỏe định kỳ, phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý là nguyên nhân dẫn đến tai biến như: cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu, bệnh tim mạch… Huyết áp cao, tiểu đường, mỡ máu khiến tình trạng xơ vữa động mạch nhanh hơn do đó nguy cơ bị tai biến xảy ra cũng cao hơn. Gần 80% nguyên nhân gây tai biến do huyết áp cao. 50-60% người bị tiểu đường kèm huyết áp cao. Tiểu đường kết hợp với cao huyết áp khiến nguy cơ bị tai biến mạch máu não tăng gấp 3 lần.

- Sinh hoạt và lao động điều độ, tránh tình trạng quá tải trong công việc dẫn đến mất sức nhiều hay quá căng thẳng về tinh thần. Cân bằng giữa công việc, nghỉ ngơi, giải trí. Dành thời gian vận động, tập thể dục hàng ngày, ăn uống hợp lí, đúng giờ, nên ăn nhạt, loại bỏ những món ăn nhiều dầu mỡ, ăn nhiều chất xơ với vitamin và khoáng chất từ rau xanh, hoa quả,  không lạm dụng rượu bia, kiêng thuốc lá…

- Không vui chơi và làm việc dưới trời nắng gắt hay khi thời tiết quá lạnh. Giữ nhiệt độ cơ thể cân bằng, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột như vừa đi nắng không nên ngồi máy lạnh quá thấp hay đang trong phòng máy lạnh không đột ngột ra ngoài khi nhiệt độ cao. Khi trời lạnh, gió lùa nên giữ ấm cơ thể.