Dược sĩ Thanh Hoa
Đột quỵ là bệnh lý nguy hiểm có thể cướp đi tính mạng bệnh nhân hoặc để lại những di chứng lâu dài. Việc cấp cứu bệnh nhân cần đảm bảo đúng quy tắc nhằm đảm bảo tính mạng cũng như hạn chế di chứng của bệnh.
Cấp cứu đột quỵ não theo quy tắc A,B,C
Bệnh nhân bị đột quỵ não được cấp cứu duy trì các chức năng sống theo quy tắc: A (airway) đảm bảo thông đường thở như lau sạch miệng, loại bỏ dãi, út đờm nhằm thông đường thở. Nếu nôn và buồn nôn đặt nghiêng đầu, nếu hôn mê sâu chú ý đề phòng tụt lưỡi bằng đặt canul. B (breathing) duy trì khả năng thở: Hô hấp được hỗ trợ bằng máy, bệnh nhân cần được cung cấp đủ oxy do đó cần thở bình oxy. C (circulation) duy trì chức năng tuần hoàn: Khi có suy tim, dùng thuốc cường tim, đảm bảo nhịp tim và cung lượng tim ổn định.
Cấp cứu đột quỵ theo tình trạng bệnh
Khi đột quỵ xảy ra, trường hợp chảy máu sẽ khiến thân nhiệt hạ gây tình trạng huyết áp thấp. Khi huyết áp thấp cần nâng huyết áp bằng truyền dịch và thuốc co mạch (dopamine truyền tĩnh mạch 5 - 15mcg/kg/ph). Chỉ dùng thuốc co mạch khi đã bù đủ khối lượng tuần hoàn (áp lực tĩnh mạch trung tâm 8 - 10cmH2O) mà không nâng được huyết áp.
Trường hợp tăng huyết áp, chỉ nên dùng thuốc hạ huyết áp khi huyết áp tâm thu trên 180mmHg, cần hạ huyết áp từ từ không đột ngột dễ dẫn tới nguy hiểm.
Những trường hợp bệnh nhân không có tiền sử cao huyết áp, chỉ nên hạ huyết áp xuống 160/95mmHg. Người có tiền sử cao huyết áp, chỉ nên đưa huyết áp xuống 170/100mmHg. Trước tiên dùng thuốc lợi tiểu như Lasix (furosmid) ống 20mg, tiêm tĩnh mạch 1 ống, có thể dùng 1 - 4 ống/ngày, mỗi 4 giờ tiêm một lần, tuỳ theo tình trạng thực tế của bệnh nhân, chỉ nên duy trì lượng nước tiểu 2.000ml/24 giờ.
Nếu huyết áp tăng quá cao (huyết áp tâm thu trên 200mmHg) có thể dùng Adalat (Nifedipine) dạng gel nhỏ dưới lưỡi từ 3 đến 5 giọt, đo huyết áp liên tục cứ 15 phút đo 1 lần , nếu huyết áp tâm thu còn cao trên 180mmHg thì nhỏ tiếp giọt Aladat nữa. Khi huyết áp tâm thu xuống 180mmHg, ngừng nhỏ Adalat và cho uống Amlor 5mg/1 viên, hoặc Coversyl viên 4mg/1 viên. Có thể kết hợp tiêm furosemid ống 0,2/1 ống tĩnh mạch kết hợp với nhỏ Adalat.
Việc cấp cứu trên được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, do đó nên đưa bệnh nhân đến viện sớm nhất khi có dấu hiệu của đột quỵ.
