Não bộ được nuôi dưỡng bởi những mạch máu cung cấp máu và mang dinh dưỡng đến não. Với nhiệm vụ chính của mạch máu là đem dinh dưỡng và oxy đi khắp cơ thể để nuôi dưỡng, khối lượng công việc của nó là rất lớn, tuy nhiên mạch máu não rất nhỏ nên cũng rất dễ bị tổn thương. Qua các nghiên cứu các nhà khoa học nhận ra gốc tự do là nguyên nhân gây tổn thương thành mạch, hình thành các mảng xơ vữa và cũng là nguyên nhân gây huyết khối. Các tác nhân đó khiến mạch máu bị thu hẹp lòng mạch máu, dòng máu bị chặn lại không lưu thông được, não không được cung cấp dinh dưỡng và oxy đủ dẫn đến tình trạng thiếu máu não, tai biến mạch máu não, đau nửa đầu…
Thiếu máu não
Gốc tự do gây tổn thương thành mạch, hình thành các mảng xơ vữa, làm hẹp động mạch dẫn đến giảm lưu lượng máu đến não gây thiếu máu não.
Thiếu máu não xảy ra rất nhiều ở độ tuổi trung niên nhưng ngày càng trẻ hóa. Triệu chứng của thiếu máu não khá đa dạng như:
- Đau đầu: Biểu hiện thường thấy là đau đầu lan tỏa, căng và nặng đầu. Đây là biểu hiện thường gặp nhất trong bệnh thiếu máu não.
- Chóng mặt: Cảm giác mất thăng bằng, khó đứng vững nhất là khi thay đổi tư thế. Tùy sức khỏe và tình trạng thiếu máu não nặng hay nhẹ mà biểu hiện chóng mặt có thể kéo dài vài ngày hay chỉ vài phút.
- Ù tai, nghe kém: Khi mạch máu hẹp dinh dưỡng đến các bộ phận cơ thể kém trong đó có tai dẫn đến tuần hoàn kém như: ù tai, mờ mắt.
- Rối loạn giấc ngủ: Phổ biến là tình trạng mất ngủ hoặc rất khó ngủ.
- Rối loạn cảm giác: Do máu không đủ nuôi dưỡng các bộ phận cơ thể nên người thiếu máu não thường cảm thấy tê, buốt, kiến bò…
Tình trạng thiếu máu não nếu không được khắc phục rất dễ dẫn tới tai biến mạch máu não.
Tai biến mạch máu não
Đây là hậu quả nặng nề nhất của gốc tự do gây ra với mạch máu. Cũng giống như thiếu máu não nguyên nhân gây bệnh là do các mảng xơ vữa hình thành và tình trạng huyết khối làm tắc mạch máu. Thời gian máu tắc nghẽn càng lâu thì tế bào thần kinh tại não càng nhanh suy yếu và nhanh chóng chết đi dẫn tới tai biến mạch máu não.
Khác với triệu chứng của thiếu máu não xảy ra từ từ và tăng dần mức độ, tai biến mạch máu não lại xuất hiện đột ngột: liệt, nhìn mờ méo, nói khó… Hậu quả để lại thường nặng và nguy cơ tử vong cao.
Theo thống kê, tai biến là bệnh gây tử vong đứng thứ 2 chỉ sau tim mạch. Cứ 10 người bị tai biến thì có 5 người tử vong trong vòng 1 năm.
Đau nửa đầu:
Gốc tự do và độc tố sinh ra trong quá trình chuyển hóa ở não làm gia tăng hoạt động của bạch cầu, tăng quá trình viêm và sản sinh chất gây giãn mạch. Quá trình này xảy ra mạnh sẽ gây tổn thương lớp nội mạc máu dẫn đến rối loạn vận mạch, gây giãn nở mạch máu bất thường và sinh ra chứng đau nửa đầu.
Các nghiên cứu ở bệnh nhân đau nửa đầu cho thấy chất chống gốc tự do giảm đi rõ rệt. Phản ứng oxy hóa trong máu tăng lại sản sinh ra nhiều gốc tự do và làm cơn đau đầu trầm trọng thêm.
Cơn đau nửa đầu có thể kéo dài vài ngày hoặc trong vài giờ nếu không được điều trị nguy cơ có thể xảy đến với bệnh nhân đau nửa đầu là suy giảm sức khỏe, trầm cảm, mất thị lực, tai biến mạch máu não…
Phòng ngừa tai biến bằng cách loại bỏ gốc tự do
Như vậy gốc tự do là nguyên nhân gây ra các bệnh lý ảnh hưởng sức khỏe, nguy hiểm nhất là tai biến mạch máu não. Để phòng chống gốc tự do mỗi người nên thực hiện chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học tránh căng thẳng, stress.