Dược sĩ Thanh Hoa
Tai biến mạch máu não có di truyền không? Rất nhiều người đặt ra câu hỏi này bởi bệnh tai biến để lại những hậu quả nặng nề mà không ai muốn người thân của mình mắc phải. Để tìm lời giải đáp cho thắc mắc này, mời bạn theo dõi những thông tin trong bài viết dưới đây!
Tai biến mạch máu não là gì?
Tai biến mạch máu não (hay còn gọi đột quỵ) được định nghĩa là tình trạng suy yếu thần kinh khu trú đột ngột, xảy ra khi lượng máu cung cấp cho não bị gián đoạn, gây tử vong hoặc các triệu chứng kéo dài hơn 24 giờ. Đây là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ ba và là yếu tố gây tàn tật phổ biến nhất ở các nước phát triển.
Tai biến mạch máu não có 2 thể: Thể thiếu máu não cục bộ và thể xuất huyết não. Trong đó, hơn 80% số ca tai biến mạch máu não thuộc thể thiếu máu não cục bộ và khoảng 15% số ca là xuất huyết nội sọ.
Có nhiều yếu tố nguy cơ tai biến mạch máu não. Trong đó, các yếu tố không thể thay đổi bao gồm tuổi tác, chủng tộc, giới tính và những vấn đề có thể thay đổi được là bệnh tăng huyết áp, bệnh tiểu đường, béo phì, hút thuốc lá… Theo một nghiên cứu tại Mỹ vào năm 1989 được tiến hành trên hơn 1800 bệnh nhân tai biến mạch máu não, các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng, những yếu tố nguy cơ này đóng góp 50% vào sự xuất hiện của các cơn tai biến mạch máu não. Ngoài những yếu tố kể trên, còn một số vấn đề rủi ro khác có liên quan đến tai biến mạch máu não, bao gồm di truyền.
>>>Xem thêm: Dấu hiệu tai biến ở người già là gì?
Tai biến mạch máu não có di truyền không?
Khi các thành viên của một gia đình truyền những đặc điểm nhất định từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua các gen, quá trình đó được gọi là di truyền.
Hiện nay, với tỷ lệ phát sinh không đồng nhất, mức độ ảnh hưởng của di truyền đến tình trạng tai biến mạch máu não vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi. Nhiều nghiên cứu về gen của các gia đình cho ra những kết quả khác nhau. Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định rằng, tai biến mạch máu não có bị ảnh hưởng bởi các yếu tố di truyền.
Điều này được lý giải bởi di truyền có ảnh hưởng đến nguy cơ mắc huyết áp cao, bệnh tiểu đường… Một số rối loạn di truyền có thể dẫn đến tai biến mạch máu não, phổ biến như bệnh hồng cầu hình liềm. Và như vậy, những người có tiền sử gia đình bị tai biến mạch máu não sẽ tiềm ẩn nguy cơ mắc tai biến mạch máu não cao hơn.
Không chỉ “chia sẻ” cấu trúc gen, các thành viên trong gia đình còn chia sẻ môi trường sống, hành vi, lối sống. Nếu môi trường này không lành mạnh, nguy cơ mắc bệnh, trong đó có tai biến mạch máu não có thể cao hơn so với các gia đình khác. Nguy cơ này còn sẽ cao hơn nữa khi gia đình vừa có tiền sử tai biến mạch máu não, vừa có lối sống không lành mạnh.
Chính từ những yếu tố trên, các bác sĩ thường phải tìm hiểu hồ sơ sức khỏe và tình trạng hiện tại của gia đình bệnh nhân. Đây là một công cụ hữu ích để xác định nguyên nhân, những yếu tố nguy cơ và ngăn ngừa các biến chứng.
>>>Xem thêm: Điều trị di chứng tai biến mạch máu não như thế nào cho hiệu quả?
Những yếu tố nguy cơ khác của tai biến mạch máu não
Ngoài di truyền, tai biến mạch máu não cũng bị ảnh hưởng bởi độ tuổi, giới tính, chủng tộc hoặc sắc tộc.
Tuổi tác
Tuổi càng cao, bạn càng dễ bị tai biến mạch máu não. Theo một số nghiên cứu, kể từ khi bước vào tuổi 55, nguy cơ tai biến mạch máu não sẽ tăng gấp đôi cứ sau 10 năm. Đột quỵ xảy ra nhiều ở người cao tuổi, nhưng ngày nay, rất nhiều người trẻ cũng bị tai biến mạch máu não. Trên thực tế, có khoảng 1/7 số ca tai biến mạch máu não xảy ra ở thanh thiếu niên và người trung niên (độ tuổi từ 15 đến 49 tuổi). Các chuyên gia cho rằng, tai biến mạch máu não có xu hướng trẻ hóa là bởi lối sống hiện đại khiến nhiều người trẻ bị béo phì, tăng huyết áp và mắc bệnh tiểu đường.
Giới tính
Đột quỵ phổ biến ở nam giới hơn nữ giới, nhưng phụ nữ lại có nguy cơ tử vong vì tai biến mạch máu não cao hơn nam giới. Một số chuyên gia nhận định, mang thai và sử dụng thuốc tránh thai cũng là những yếu tố nguy cơ tai biến mạch máu não ở phụ nữ.
Chủng tộc hoặc sắc tộc
Người da đen, người Tây Ban Nha, người Mỹ gốc Ấn và người bản địa Alaska có thể dễ bị tai biến mạch máu não hơn những đối tượng khác. Đặc biệt, nguy cơ tai biến mạch máu não ở người da đen cao gần gấp đôi so với người da trắng và tỷ lệ tử vong vì tai biến mạch máu não của nhóm đối tượng này cũng cao hơn.
Những vấn đề kể trên đều là những yếu tố không thể can thiệp được. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể phòng ngừa tai biến mạch máu não bằng cách tác động vào những yếu tố có thể thay đổi thông qua việc xây dựng lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học, luyện tập thường xuyên và nghỉ ngơi hợp lý.
>>>Xem thêm: Cách trị bệnh tai biến mạch máu não hiệu quả nhất hiện nay
